بررسی آزادی اطلاعات و تزاحم آن با حريم خصوصي

دسته بندي : علوم انسانی » حقوق
چکیده:
مقاله حاضر در نظر دارد آزادی اطلاعات و حریم خصوصی را در دو بخش مورد بررسی قرار دهد. برای پیشبرد و تشویق و احترام به حقوق بشر و آزادی های اساسی برای همگان، بدون تبعیض از حیث نژاد، جنس، زبان یا مذهب و … است.
بر مبنای همین اهداف و بعنوان یکی از نخستین دستاوردهای ملل متحد که اعلامیه جهانی حقوق بشر در ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید مندرجات این اعلامیه بعنوان آرمانی مشترک و معیاری عمومی برای تمام مردم و کلیه ملل جهان اعلام می گردد و تمامی دولت های عضو و همه مردم برای شناختن، پیشبرد و تأمین و مراقبت واقعی و موثر از حقوق و آزادی های عمومی مذکور در اعلامیه فراخوانده می شوند. این اعلامیه انتشار و تبادل آزادانه عقاید و نظرات را از گرانبهاترین حقوق برشمارد و تأکید می کند.
همچنین افراد در زندگی خود، ناگزیر از داشتن یک سلسله روابط خصوصی، عمومی، شغلی و خانوادگی هستند طبیعت این روابط نوعاً به گونه ای است که از کسی پوشیده نیست و نمی ماند و دانستن آن اصولاً بلااشکال است. اما هر کس برای خود مسائل صد درصد خصوصی دارد که شرط لازم، سری بودن و عدم افشای آن است، عدم افشای مسائل خصوصی در اجتماع به صورت حق متجلی و افراد به هر شکل از نظر اخلاقی مذموم و از نظر قانونی موجب مسئولیت است.
باید توجه داشت که امروزه، وجود ابزار پیشرفته فنی و الکترونیکی، تجسس و سهولت استفاده از آنها از سوی دولتها، خطری بسیار جدی علیه حرمت زندگی خصوصی افراد به شمار می رود از این طریق عملاً امنیت و آزادیهای فردی سلب، اسرار مردم فاش و خلوت و شئون خانوادگی افراد براحتی در معرض دید و شنید قدرتمندانه کارگزاران قرار می گیرد. در زمان حاضر، ورود به حریم خصوصی مردم، از طریق استماع مکالمات تلفنی، بسیار آسانتر از ورود بدون اجازه به خانه اشخاص است. ارتکاب چنین اعمالی به طور قطع و یقین، سلب امنیت حقوقی افراد و تجاوز بی پروای حکومت بر حقوق مردم تلقی می شود.
حق حفظ حریم خصوصی افراد و عدم تعرض به آن، بعنوان یکی از اصول اولیه حقوق بشر در اکثر اسناد بین المللی در خصوص حقوق بشر بیان شده است.
امروزه با پیچیده تر شدن جوامع، حق آزادی بیان و حق حریم که هر دو از حقوق بشری هستند در تقابل با یکدیگر قرار می گیرند. این تقابل زمانیست که عاملان غیر دولتی مانند رسانه ها، نویسندگان و ناشران با انتشار مطالب خصوصی افراد، مدعی می شوند که به نفع عامله اجتماع افشاگری کرده اند و به خاطر حیات اجتماع خود حاضر شده اند تاوان منافع حریم را بپردازند. به عبارت دیگر، آزادی بیان با منفعت فرد – اینکه اطلاعات خصوصی وی علنی نشود- در تضاد است و در صورت رعایت حقوق حریم، به نوعی آزادی بیان محدود می شود.
بررسی تاریخ جهان پس از رنسانس در اروپا نشان میدهد که تکنولوژی ابزار اصلی تغییرات اساسی بنیادین بوده است. پدیده هایی از قبیل استعمار، صدور کالا، صدور سرمایه،دستیابی حق و تو در شورای امنیت، اعمال تحریم های مختلف تسلیحاتی و اقتصادی تاثیر خود را در پرتو احاطه کشور عامل به تکنولوژی بارز ساخته است. عرصه اطلاعات و ارتباطات نیز این قاعده مستثنی نیست. دولی که در این عرصه با عقب ماندگی انس و الفت بگیرند، بدون تردید پس از چندی باید خود را با منافع ملی دولی که برتکنولوژی اطلاعات چیره شده اند، تطبیق دهند. شعارهای پوچ و بی مایه که جز پوششی جهت توجیه حاکمیت های فاقد پشتوانه مردمی نیستند جز در خدمت یغمای مصالح ملی قرار نخواهند گرفت.
واژه های کلیدی: آزادی اطلاعات، حریم خصوصی، امنیت، اینترنت، حقوق بشر، آزادی بیان، ارتباطات

فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه
بخش اول: آزادی اطلاعات
گفتار اول: مناسبات آزادی بیان و آزادی اطلاعات
گفتار دوم: جایگاه آزادی اطلاعات در اسناد بین المللی
بند اول: منشور ملل متحد اعلامیه جهانی حقوق بشر
بند دوم: میثاق حقوق مدنی و سیاسی
بند سوم: کنوانسیون اروپایی حقوق بشر
بند چهارم: کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر
بند پنجم: اعلامیه حقوق بشر اسلامی
بند ششم: منشور آفریقایی حقوق بشر و مردم 1981 م
بند هفتم: سایر اسناد
گفتار سوم: شناسایی اصل آزادی ارتباطات در یونسکو
بند اول: اقدامات سازمان یونسکو بین سالهای 1960 تا 1970
بند دوم: اقدامات یونسکو بین سالهای 1976 تا 1998
گفتار چهارم: جایگاه تکنولوژی های ارتباطی در جریان آزاد اطلاعات
بند اول: مطبوعات
بند دوم: خبرگزاریها
بند سوم: رادیو
بند چهارم: تلویزیون
بند پنجم: ماهواره
قسمت اول: تلاش بین المللی برای تعیین اصول حاکم بر پخش مستقیم (DBS)
قسمت دوم: پارزایت
بند ششم: اینترنت
قسمت اول: فیلترگذاری و مسدود نمودن سایت
قسمت دوم: قواعد اخلاقی و رفتاری
قسمت سوم: رمزنگاری، گفتار کدبندی شده
گفتار پنجم: ارزیابی عملکرد جمهوری اسلامی ایران در ارسال پارزایت بر روی برنامه های ماهواره ای و فیلترینگ اینترنت
بند اول: ارسال پارزایت بر روی برنامه های ماهواره ای
بند دوم: ارزیابی عملکرد جمهوری اسلامی در خصوص اعمال فیلترینگ
بخش دوم: حریم خصوصی
گفتار اول: حق حفظ حریم خصوصی
گفتار دوم: حریم و امنیت اطلاعات
بند اول: حق حریم و آزادی بیان
بند دوم: حق حریم و جریان فرامرزی داده های فردی
بند سوم: حق حریم و شبکه On Line
گفتار سوم: بررسی کنوانسیون شورای اروپا در خصوص حمایت از افراد در مقابل پردازش خودکار داده های شخصی 1980 م
گفتار چهارم: بررسی منشور حقوق اساسی اتحادیه اروپایی مورخ 7 دسامبر 2000 م
نتیجه گیری
منابع و مآخذ